Erkeklerde en sık görülen öteki kanser türleri akciğer, bağırsak, mesane ve lösemi, hanımlarda ise en sık görülen öteki kanser türleri tiroit, kalınca bağırsak, rahim ve lenf bezi kanseri.

Sıhhat Bakanlığı, 1- 31 Ekim Meme Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında etkinlik düzenlendi.

Etkinlikte Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Ömer Diker, meme kanseri hakkında data verirken, 2019 – 2020 yıllarına ilişkin kanser istatistikleri de açıklandı. Daha ilkin 7 senelik istatistikler açıklanmıştı. Buna 2019 ile  2020’nin dahil edilmesiyle, KKTC’deki kanser vakalarıyla ilgili 9 senelik istatistik hazırlanmış oldu.

Temel Sıhhat Hizmetleri Dairesi Müdürü Vesile Erdoğan Topçuoğlu, Kanser Hastalarına Yardım Derneği Başkanı Raziye Kocaismail, Sıhhat Bakanlığı Yayım ve İstatistik Şube Amiri Özgür Aldemir Pastırmacıoğlu, Kanser Kayıt Birimi Sorumlusu Dr. Minel Itina, Doğu Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Vekili Yrd. Doç. Dr. İlke Akçay’ın da konuşma yapmış olduğu etkinlikte, erken tanının yaşam kurtardığı da vurgulandı.

-Topçuoğlu

İlk sözü alan Temel Sıhhat Hizmetleri Dairesi Müdürü Vesile Erdoğan Topçuoğlu, bakanlığa bağlı 10 sıhhat merkezinde gelecek haftadan itibaren erken tanı için taramalar yapılacağını deklare etti.

Topçuoğlu sıhhat merkezlerinde  gaitada gizli saklı kan taramasıyla smear testi yapılacağını belirtti.

Girne Akçiçek ile Gazimağusa devlet hastanelerinde mamografi çekimi yapıldığını da anımsatan  Topçuoğlu, öteki merkezlerde de kullanılmak suretiyle iki mamografi aleti alımı için girişim yaptıklarını kaydetti.

-Kocaismail

Kanser Hastalarına Yardım Derneği Başkanı Raziye Kocaismail ise konuşmasında, “Hedef kanseri kendi devletimizde tedavi edebilmekti. Beraber fazlaca şeyleri başardık. 30 senenin özeti burdadır” dedi.

Kanser Hastalarına Yardım Derneği’nin mensubu olan, hastanede senelerdir vazife yapanların bu ay itibarıyla maaşlarını devletten almaya başlayacağını söyleyen, Başbakan Ünal Üstel’e teşekkür eden Kocaismail, bu konudaki küçücük sıkıntıların da çözüleceğinin sözünü verdi.

-Pastırmacıoğlu

Sıhhat Bakanlığı Yayım ve İstatistik Şube Amiri Özgür Aldemir Pastırmacıoğlu ise Sıhhat Bakanlığı bünyesinde hizmet veren Erken Tanı Merkezi’nin 2022 yılına ilişkin verilerini paylaştı.

Pastırmacıoğlu, geçen yıl merkezde bin 758 hanıma mamografi çekildiğini, bin 744 hanıma da pap smear testi yapıldığını, mamografide 7, pap smearde 3 kişinin testinin pozitif çıktığını söylemiş oldu.

Pastırmacıoğlu, 2022’de 2 bin 115 kişiye gaitada gizli saklı kan testi yapıldığını, 75 kişinin testinde pozitiflik belirlendiğini söyleyerek, gaitada gizli saklı kan testinin hanımefendilere da erkeklere de yapılabildiğini anımsattı.

-Itina

Kanser Kayıt Birimi Sorumlusu, Patoloji Uzmanı Dr. Minel Itina ise konuşmasında, 2 senelik kanser verilerini paylaştı.

Itina, “bazal hücreli” diye tanımlanan lokal deri kanserleri haricinde KKTC’de 2019 senesinde 651 kişide, 2020’de ise 692 kişide kanser tespit edildiğini söylemiş oldu.

Gardiyanoğlu: Engelsiz Yaşam Evi'nin yeni yıla kadar tamamlanması hedefindeyiz

Gardiyanoğlu: Engelsiz Yaşam Evi’nin yeni yıla kadar tamamlanması hedefindeyiz

Itina, erkeklerde en sık görülen ilk 5 kanser türünü “prostat, akciğer, bağırsak, mesane ve lösemi”, hanımlarda en sık görülen 5 kanser tipini ise “meme, tiroit, kalınca bağırsak, rahim ve lenf bezi kanseri” diye deklare etti.

Minel Itina, kanser kayıtları için nüfus verilerine ulaşmak durumunda olduklarını sadece bu mevzuda ciddi sorun yaşadıklarını belirtti.

-Akçay

Doğu Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Vekili Yrd. Doç. Dr. İlke Akçay, DAÜ Dr. Fazıl Ufak Tıp Fakültesi Kurucu Dekanı Prof. Dr. Nahide Gökçora’nın kanser kayıtçılık projesini 2013’te TC Lefkoşa Büyükelçiliği ve TC Kanser Dairesi’nin desteğiyle oluşturduğunu, DAÜ Rektörlüğü ile KKTC Sıhhat Bakanlığı içinde imzalanan protokol uyarınca Şimal Kıbrıs Kanser İzleme Değerlendirme ve Eğitim Merkezi’nin Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde hizmete girdiğini kaydetti.

Cemiyet tabanlı kanser kayıtçılığı hayata geçirmeye 2016 senesinde başlandığını anımsatan Akçay, 2018’in eylül ayında Kanser Bildirim Yasası’nın Cumhuriyet Meclisi’nde onaylanmasıyla  2019 sonrasında teşhis edilen kanserlerle ilgili data akışının etkin hale geldiğini dile getirdi.

Internasyonal standartlarda kayıt yapabilmek için tüm veri merkezlerinin ele alındığını, verilerinin Can-Reg 5 programına girildiğini söyleyen İlke Akçay, 2012-2018 yıllarını kapsayan 7 senelik istatistikleri daha ilkin açıkladıklarını, buna 2019 ile 2020’nin de dahil edilmesiyle 9 senelik istatistiki tablonun oluşturulduğunu belirtti.

-Diker

Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Ömer Diker ise ,katılımcılara meme kanseri hakkında data verdi. Diker, poliklinikte günde 40-50 hasta gördüğünü, bu hastaların yarısının meme kanseri bulunduğunu söylemiş oldu.

Hanım olmanın başlı başına risk faktörü bulunduğunu belirten Diker, erken yaşta tane görme, menopoza geç girme benzer biçimde kadınlık hormonuna uzun soluklu maruz kalmanın riski yükselttiğini kaydetti.

Ömer Diker, erkeklerde meme kanseri görüldüğünü sadece erkeklerdeki riskin hanımefendilere nazaran 100 kat azca bulunduğunu belirterek, asla çocuk doğurmamanın, aşırı kiloluluğun, yaşlanmanın da meme kanseri sıklığını artırdığını belirtti.