Görüşmede, Cumhuriyet Meclisi Danışma Kurulu’nun 4-5 Aralık tarihindeki Genel Kurul toplantılarının birleştirilerek, 7 Aralık’ta beraber yapılmasına ilişkin sonucu oy birliğiyle kabul edildi.
Ondan sonra Anayasanın 159’uncu Maddesinin (1)’inci Fıkrasının (b) Bendi Kapsamına Giren Taşınmaz Malların Tazmini, Takası ve İadesi (Değişim) Yasa Tasarısı ve Hukuk, Siyasal İşler ve Dış İlişkiler Komitesi’nin tasarıya ilişkin raporu okundu.
Hukuk, Siyasal İşler ve Dış İlişkiler Komitesi Başkanı, UBP Milletvekili Yasemi Öztürk, tasarının komitede oy birliğiyle kabul edildiğini kaydetti.
-Özdenefe
Esendağlı: Oldukça zor, yoğun ve uzun soluklu bir duruşma takvimi bizi bekliyor
CTP Milletvekili Erdem Özdenefe tasarı üstüne söz alarak, iç hukuk yolu olan TMK’nın bertaraf edilmemesinin önemini altını çizdi.
Tasarının madde madde görüşülmesinin arkasından tasarının bütünü oy birliğiyle kabul edildi.
-“Tecim Markaları (Değişim) Yasa Tasarısı” komiteye geri çekildi
Genel Kurul’da arkasından “Tecim Markaları (Değişim) Yasa Tasarısı” ile Hukuk, Siyasal İşler ve Dış İlişkiler Komitesi’nin tasarıya ilişkin raporu okundu. Hukuk, Siyasal İşler ve Dış İlişkiler Komitesi Başkanı, UBP Milletvekili Yasemi Öztürk, tasarının komitede oy birliğiyle kabul edildiğini belirtti.
Ondan sonra tekrardan söz alan Öztürk, teknik hatalar sebebiyle yasa tasarısının komiteye çekilmesini istedi. Karar, oy birliğiyle onaylandı.
Genel Kurul’da hemen sonra güncel konuşmalara geçildi.
-Özuslu
CTP Milletvekili Sami Özuslu, “Son Siyasal Gelişmeler” başlıklı konuşma yapmış oldu. Özuslu ilk olarak, BRT’nin haberinde yer edinen hemen sonra silmiş olduğu yönünde bilgiler bulunduğunu savunduğu, UBP kurultayı ile ilgili habere değindi. Özuslu, “Bunun kadar demokrasi ayıbı olabilir mi?” diye sordu.
Meclis’te bir ay ilkin CTP grubu ve iki bağımsız milletvekili imzasıyla bir yasa önerisi sunduklarını ve tüm partilerin onayıyla buna ivedilik sonucu verildiğini hatırlatan Özuslu, önerinin, Askeri Suçlar Ceza Yasası’nın değiştirilmesi bulunduğunu belirtti. Sami Özuslu, “İvedilik sonucunda samimi olunmadığı için Hukuk Komitesi’nde bu yasaya sıra gelmediğini” savundu.
Basın-Sen Başkanı, Gazeteci Ali Kişmir’in aleyhine oluşturulan davaya değinerek, davanın bugün 28 Aralık’a ertelendiğini ifade eden Özuslu, dava ağır cezaya havale edilirse, ülkede oldukça uzun seneler sonrasında bir gazetecinin hapis cezası istemiyle yargılanmakla kalmayacağını, tutuklu da yargılanabileceğini belirtti. Özuslu, “yüz karası demokrasi ayıbı” olarak nitelediği davanın ortadan kaldırılması için Meclis’i adım atmaya” çağırdı. Savcılığı davayı çekmeye çağrı eden Özuslu, “komitede ise Askeri Suçlar Ceza Yasası’yla ilgili önerinin görüşülmesi yönündeki engelin kaldırılmasını” istedi.
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren ülkedeki tüm hususi radyo istasyonlarının yayınlarının durma tehlikesiyle karşı karşıya bulunduğunu dile getiren Özuslu, BRT Müdürlüğü’nün, Selvilitepe ve Kantara’daki vericilerin elektrik borçlarını hesapladığını ve bu hesaba bakılırsa radyolara geçen haftalarda sözlü olarak borçlarını ödemezlerse kesinti yapılacağının söylendiğini kaydetti.
Gösterim kurumlarının, gösterim meydana getiren araçlarına müdahale etmenin Anayasa’ya aykırı bulunduğunu ifade eden Özuslu, “Bu mevzunun yayıncılık evveliyatına kara kir sürmeye namzet bulunduğunu” belirterek, bu mevzuda hükümeti lüzumlu adımlar atmaya çağrı etti.
Iktisat ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu ise yerinden söz alarak, geçmişte meydana getirilen emekleri hatırlatarak, bunu BRT Müdürüne ileteceğini söylemiş oldu.
22 öğretmenin polisi darp suçundan yargılandığını ifade eden Özuslu, hükümetin “siyasal davalardan” vazgeçmesini istedi.
Sami Özuslu hemen sonra Turgut Afşaroğlu’nun, Türkiye Cumhuriyeti’ne girişinde bir problem olup olmadığı mevzusunda informasyon talep eden mektubunu okuyarak, Afşaroğlu’nun, sıhhat açısından incelem için Türkiye’ye gitmek istediğini dile getirdi.
Bir kişinin sağlığıyla oynamaya kimsenin hakkı olmadığını kaydeden Özuslu, “Yazık değil mi?” diye sorarak, “Bu iş siyasal bir sorun değil, insani bir meseledir” dedi. İnsan hakkı ihlalinde hükümetin sessiz bulunduğunu belirten Özuslu, “Demokrasi de, insan hakları da size de, bizlere de lüzum edecek” dedi.
-Solyalı
CTP Milletvekili Ürün Solyalı, Genel Kurul’da “Çocuk Hakları” temalı güncel konuşma yapmış oldu. Her geçen gün istismara, ihmale uğrayan, ek olarak suça sürüklenen çocuk sayısının katlanarak, arttığını kaydeden Solyalı, “Biz hala çocuklarımızı koruma, rehabilite mevzusunda birinci seviyede değiliz” diye konuştu.
Çocuk haklarıyla ilgili derneklerin yazılı başvurularına karşın verilere ulaşılamadığını belirten Solyalı, tek gelen verinin polis örgütünden bulunduğunu söylemiş oldu. Polisten gelen verilerin ise trajik bulunduğunu kaydeden Solyalı, 2018-2023 yılları aralığında, 17 yaş altında cinsel istismar suçundan şikayetçi olan çocuk sayısının 115 bulunduğunu beyan etti. Büyük rakamlardan bahsedildiğini dile getiren Solyalı, oldukça ciddi önlemlerin gündeme gelmesi icap ettiğini altını çizdi.
Acı gerçeklerden bir tanesinin de ülkede ıslah evinin olmaması bulunduğunu dile getiren Solyalı, yargılama usulleri mevzusunun da tartışılması icap ettiğini belirtti.
“Eğitim Çağındaki Talebelere Yardım Derneği” adlı bir derneğin iki şubesinin bağış olarak 2 buçuk milyon toplayabildiğine işaret eden Solyalı, kaymakamlıkların dernekleri denetlemekle görevli bulunduğunu belirtti. Ürün Solyalı, çocuk haklarıyla ilgili raporlamada, rehabilitasyonda sınıfta kalındığını beyan etti.
–Derya
CTP Milletvekili Doğuş Derya ise, “Son Siyasal Gelişmeler” temalı güncel konuşma yapmış oldu. Derinleşen yoksullaşmayla birlikte hanımefendilerin iş gücüne katılım oranının oldukça ciddi şekilde azaldığını ifade eden Derya, Emek harcama Dairesi Müdürlüğü’nün etkinlik raporuna bakılırsa, 2021 senesinde daireye iş başvurusunda bulunan hanımefendilerin, adamların iki katı olduğuna dikkat çekti. Derya, hanımefendilerin iş aramış olduğu halde işe alınmadığını, ayrımcılığa maruz kaldığını dile getirdi.
Ev içi emek olarak meydana getirilen işler, ücret karşılığı yapılmadığı süre bunu hanımefendilerin bunu yaptığını sadece “geleneksel hanım iş kolu” sayılan alanda dahi hanımefendilerin sayısının azaldığını dile getiren Derya, “Bayanların evde parasız yapmış olduğu işler, piyasada erkekler tarafınca domine ediliyor” dedi.
Hanımefendiler ihtiyaçlı duruma düşmüş olduğu süre kendilerine ödenen bir toplumsal yardım olduğuna dikkat çeken Derya, “7500 TL benzer biçimde sadaka bir parayla” bu hanımefendilerin idame zorunda kaldığını” söylemiş oldu. Derya, toplumun kırılgan gruplarının kaderine terk edildiğini belirtti.
Artan nüfus karşısında polisin güçlendirilmesi icap ettiğini kaydeden Derya, şiddetin azalmadığının, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi (TOCED) ve polis sayıları karşılaştırılarak, görülebileceğini söylemiş oldu. Şiddetin yoksullaşmayla bağlantılı bulunduğunu ifade eden Doğuş Derya, adli desteğe başvuran hanım sayısının iki katına çıktığını söylemiş oldu.
Yoksullaşmayla beraber sağlığa erişimin zorlaştığını dile getiren Derya, Hanım Sağlığı Araştırma Derneği’nin araştırmasına bakılırsa, kırsalda yaşayan hanımefendilerin fizyolojik sağlığının, kent merkezindeki hanımefendilerin ise ruhsal sağlığının fena durumda bulunduğunu söylemiş oldu.
Şiddetle savaşım bağlamında yenilenecek protokolde İstanbul Sözleşmesi’nin çıkarıldığının söylendiğini dile getiren Doğuş Derya, “İstanbul Sözleşmesi’ne dokunmaya kalkan karşısında bayanları bulur… Demokrasi kültürü oyuncağınız değil” diyerek, hanımefendilerin yanıt beklediğini kaydetti.
-Kürşat
CTP Milletvekili Fide Kürşat da Genel Kurul’da, “Son Siyasal Gelişmeler” temalı güncel konuşma yapmış oldu. Kontrolsüz mülk satışların meselesine her platformda dikkat çektiklerini ifade eden Kürşat, “Bu gerçekler sonunda başımıza bela oldu” diyerek, mevzunun yerli ve yabancı basında gündem bulunduğunu söylemiş oldu.
Kontrolsüz şekilde artan nüfus ve toplumsal sorunlara değinen Kürşat, İçişleri Bakanı’nın açıklamalarını eleştirdi. Iyelik yoksa Kıbrıslı Türklerin egemenliğinin de olamayacağını dile getiren Kürşat, “Ülke sorma gir hanına döndü. Ne giren belli, ne çıkan belli… Ne de kara para belli” dedi.
Nüfus bilinmeden kalkınma politikası hazırlanmasını da eleştiren Kürşat, “Kontrolsüz nüfus akışıyla iyice kalabalıklaştık” diyerek, hastanelerin de, okulların da nüfusa yetersiz kaldığını belirtti.
“Memleketin ‘dingili kopmuş’ vaziyette gittiğini” diyen Kürşat, ülkede kabahat pandemisi yaşandığını savundu.
-Yeşilırmak
UBP Milletvekili Emrah Yeşilırmak ise, “Mağusa ve Dikmen Belediyesi’nde Neler Oluyor?” temalı konuşma yapmış oldu. Yeşilırmak, belediyelerin birleşmesi ve 51/95 yasası geçmesiyle, belediyelerin tüzüklerini yenilemeye başladığını belirtti.
Vergi eşitliğini sağlamak için yasaya alt limit ve üst limit konulduğunu ifade eden Yeşilırmak, Gazimağusa’da işletmelere fahiş, insani değerlerle örtüşmeyen artışlar yapıldığına yönelik telefonlar aldığını söyledi.
2010 yılından 2023 yılına kadar ülkede gerçekleşen yaşam pahalığı oranının toplam yüzde 346.80 bulunduğunu belirten Yeşilırmak, hem yaşam pahalılığı hem de girdi maliyetleri ele alınarak, belediye meclislerinin vergilendirme yapmasını yasaya yazdıklarını kaydetti. Dikmen Belediyesi iş yeri bulundurma ücretleri ile Mağusa Belediyesi iş yeri bulundurma ücretlerini karşılaştıran Yeşilırmak, “El insaf” dedi.
Belediyelere, yasaya bakılırsa, tüzükler geçene kadar iş yeri bulundurma ücretlerinde en alt limiti almalarını sağladıklarını dile getiren Yeşilırmak, “Yasada alt limit, üst limit koyduk. En üst limitten insanlara vergilendirme yapın demedik” dedi.
200 lira iş yeri bulundurma harcı alınan bir iş yerinden, iyi mi 18 bin TL iş yeri bulundurma harcı alınabileceğini soran Yeşilırmak, vergilendirmelerin tutarlı olması çağrısında bulunmuş oldu.
-Şahali
CTP Milletvekili Erkut Şahali ise yerinden söz alarak, Yeşilırmak’ın, Mağusa Belediyesi’nde, belediye meclisinde alınan kararlarının oy birliğiyle alındığını söylemesi icap ettiğini kaydetti. Şahali, “Mağusa’ya verdiğin 8 senelik hasar kolay kolay düzelmez” dedi.
-Yeşilırmak
Yeşilırmak konuşmasına devam ederek, mahalli yönetimlerin varlık sebebinin, iş yerlerinde yüksek vergilendirme yaparak, gelir-gider dengesini sağlamak olmaması icap ettiğini kaydetti.
Yeşilırmak’ın konuşmasının arkasından oturumu yöneten Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Erdem Özdenefe, cevap verilmemiş, sözlü ve yazılı soruları hatırlattı.
-Berova
Erkut Şahali’nin katma kıymet vergisi kapsamında yapılması ihtiyaç duyulan iade tutarlarına ilişkin sorusu üstüne söz alan Maliye Bakanı Özdemir Berova, hazır olanları ödediklerini, hazır olmayanları da aralık ayı içinden itibaren ödemeye başlayacaklarını söylemiş oldu. Berova, verilerin toplanması ve akabinde ödemenin yapılabilmesi için bakanlıktaki görüşmede da mevzuyu gündeme getirdiklerini kaydetti.
Esas hedeflerinin bunu güncel hale getirmek bulunduğunu dile getiren Berova, “Fazlaca kısa bir süre içinde güncele döneceğiz” dedi. Ödemeleri öncelikli ödeme planı içinde yapacaklarını belirten Berova, “Güncele gelebilmek demek kayıtiçiliğe daha oldukça ekonomiyi çekmek anlamına gelir. Oradan alacağımız kazancın ise oldukça daha çok olduğu düşüncesindeyiz” şeklinde konuştu.
Berova’nın yanıtının arkasından toplantı sonlanmış oldu. Gelecek birleşim 7 Aralık Perşembe günü saat 10.00’da yapılacak.