Tatar-Guterres görüşmesi: Pile'deki vakalar gündeme gelmedi

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, sadece Kıbrıs’ta iki devlet temelinde bir antak kalma için görüşme masasına otuabileceklerini Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’e ilettiklerini söylemiş oldu.

Cumhurbaşkanı Tatar, New York’ta BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile yapmış olduğu görüşmenin arkasından Türkevi’nde gazetecilere açıklamalarda bulunmuş oldu ve soruları yanıtladı.

“Kıbrıs’ta bir antak kalma olacaksa iki devlet temelinde olacak” diyen Tatar, bunun kabulü durumunda resmi müzakerelerde oturup Kıbrıs meslesinin çeşitli boyutlarını görüşebileceklerini Genel Yazman Guterres’e ilettiklerini söylediklerini aktardı.

Garantör ülke Türkiye ile beraber bu yeni siyasetin yürütülmekte bulunduğunu kaydeden Tatar, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da geçen yıl olduğu benzer biçimde bu yıl da BM Genel Kurulu’nda yapmış olduğu konuşmada, sadece bu şartlarda bir anlaşmanın Kıbrs’ta mümkün olacağını vurguladığını hatırlattı.

Tatar, bununla beraber, esas görüşme masasını bir kenara bırakıp, iki taraf içinde ortaklık ve itimat tesisi için Türk tarafının daha ilkin yapmış olduğu önerilerle de ilgili olarak, Rum tarafının kabul etmesi halinde üçlü görüşme yapılabileceğini kaydetti.

Tatar, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

“Ben Sayın Genel Sekretere bu tarz şeyleri anlattıktan ve anlayış gösterdikten sonrasında elbet diyalog ve iletişimin olağanüstü mühim bulunduğunu, iki taraf içinde işbiriği ve itimat tesis edilebilmesi için, Kıbrıs meselesinin aslı, esas görüşme masasını bir kenara bırakıp, daha ilkin de, geçen Temmuz’da gündeme getirdiğim, ada etrafınaki organik kaynaklar, yenilenebilir enerji, kablo bağlantısı ve düzensiz göç, mayınların temizliği benzer biçimde mevzuları ele almak suretiyle iki eşt taraf olarak, BM Genel Sekreterin başkanlığında, iki liderin de katılabileceği üçlü görüşmelerin yapılabileceğini kendisine aktardım. Kendisi de bunu araştırım değerlendirmesini yapmış olacaktır.  Bizim eşit egemenliğimiz, eşit internasyonal statümüz kabul edilmeden resmi müzakerelere geçmemiz mümkün değildir.”

Tatar, Cenup Kıbrıs’la ticaretin gelşmesi için karşılıklı giriş-çıkışların daha rahat yapılabilmesi için Haspolat’ta ticari bir kapı açılması yönünde önerileri bulunduğunu da Genel Sekretere ilettiklerini belirtti. Tatar, “Hem metehan kapısındaki sıkışıklığı rahatlatmak hem de iki taraf içinde ticareti geliştirebilmek için Haspolat kapısının açılmasını önerdiğimde, kendisi de bunun doğru bir yaklaşım bulunduğunu, bunun yapılması icap ettiğini açıkladı” şeklinde konuştu.

“KKTC bir taraftan devlat olarak yoluna devam ederekn, öteki taraftan da iki devlatin işbirliğinde bir anlaşmanın parçası olabileceğini Genel Sekretere yine ilettik” diyen Tatar, “senelerce boşa çıkmış, tüketilmiş ve hiçbir süre neticelenmemiş federal temelde bir antak kalma zemininin artık hiçbir hükmü kalmadığını, şu sebeple şartların fazlaca değiştiğini, BM’nin de bunu fazlaca iyi anlaması icap ettiğini aktardık” ifadelerini kullandı.

“Rum tarafı daha önceki görüşmelerde de hep oyunu bozmuştur” diyen Cumhurbaşkanı Tatar, Rum tarafının esas niyetinin bu meseleyi üniter bir yapıya evrimleştirebilmek bulunduğunun altını çizdi.  Tatar, “öncelikle bir ihtimal federal model, fakat Türkiye’nin olmadığı bir AB içinde esas gayeleri Kıbrs Türklerini dejenere etmektir. Sıfır asker, sıfır güvence ile bizleri tüketmek ve talibi tamamne bir Ynan adası yapmak.  Bu şekilde bir sürece asla onay vermeyeceğimizi vurguladık” dedi.

Genel Yazman Guterres’in Türk tarafının taleplerini anlayışla dinlediğini özetleyen Tatar sözlerini şöyleki sürdürdü:

“Mühim olan bu tarz şeyleri hukuk zemininde yapabilmektir.  Biz tüm bu tarz şeyleri meşru ve hukuk zeminine dayandırıyoruz. Rumlar hiçbir süre bizlerden üstün olmamalıdır. Fakat Kıbrıs Türkü oradadır. Kendi devletiyle, demokrasissiyle, kendi kurum ve kuruluşlarıyla. Şimdi mühim olan bunu taçlandırmaktır.  Bu da iki devletli çözüm modeliyle mümkündür.”

Rum önder Hristodulidis’in köktencilik grupların da desteğiyle seçim kazandığını, dolayısıyla da aklında olanın Kıbrıs Türkerini üniter yapı içine çekmek bulunduğunu kaydeden Tatar, Rum liderin son önerilerinin de samimiyetsizlik bulunduğunu belirtti.  Tatar, “KKTC’nin varlığını inkar etmeye devam ederlerse Kıbrıs’ta kalıcı bir sulh sağlanamayacaktır” şeklinde konuştu.

BM’nin yansız olmasını beklediklerini Genel Sekretere ilettikerini kaydeden Tatar, sözlerini şöyleki sürdürdü:

“Aynı (federal) zeminde görüşme başlatmanın  hiçbir anlamı olmadığını söylediğimizde Genel Yazman buna anlayış göstermektediir.  Ben Genel Yazman ile Güvenlik Konseyi içinde bir irtibatsızlık olabileceğini de görüyorum. Şu sebeple Genel Yazman gerçeği görmüştür. Şu sebeple son 8 yılda bu mevzularda fazlaca tecrübe edinmiştir, gerçekleri görmektedir. İnşallah kısa süre, sonrasında Güvenlik Konseyi de bu gerçekleri görecektir, görmeleri gerekmektedir.”

Tatar, New York’ta hem kendisinin hem de temsilcilerinin değişik ülkelerin temsilcileriyle de biraraya geldiğini ve Kıbrıs Türk tarafının yeni siyasetini anlattığını da bildirdi.