Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Başkanları Konseyi 10. Zirvesi’nin Astana Bildirisi yayımlandı.
Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen TDT Devlet Başkanları Konseyi 10. Zirvesi’nin netice bildirisi kabul edildi.
Bildiride, liderlerin Türk halklarının ortak tarih, dil, kültür, anane ve değerleri temelinde TDT çerçevesinde fazlaca taraflı işbirliğini ilerletmeye yönelik kararlılıklarını teyit etmiş olduğu açıklandı.
Türk devletlerinin kaydettikleri mühim siyasal ve sosyoekonomik ilerlemenin takdirle karşılandığına, kuruluşundan bu yana TDT’nin elde etmiş olduğu başarılardan duyulan memnuniyete işaret edilen bildiride, “Teşkilat, Türk dünyasındaki işbirliğinin derinleştirilmesindeki ve Türk dünyasının değerleri ile çıkarlarının bölgesel ve internasyonal alanda daha çok tanıtılmasındaki rolünü güçlendirme taahhütlerini altını çizdi.” ifadesi yer aldı.
Bildiride, üye ülkelerin, Türk dünyasının çıkarlarını ilgilendiren bölgesel ve internasyonal mevzularda bütünlüklü bir tutum geliştirilmesi amacıyla istişarelerde bulunmasının önemine yer verildi.
“Türk Devri” sloganı altında toplanan TDT 10. Yıl Zirvesi’nde Astana Senedi’nin kabul edilmiş olduğu aktarılan bildiride, TDT’nin Sivil Koruma Mekanizması’nın kurulmasının öneminin vurgulandığı ve kurulmasına ilişkin taslak anlaşmanın bu senenin sonuna kadar tamamlanması talimatı verildiği kaydedildi.
Bildiride, üye ülkelerin, 6 Şubat’ın “Afet Mağdurlarını Anma ve Dayanışma Günü” duyuru edilmesini memnuniyetle karşıladığı belirtilerek, şöyleki devam edildi:
“İşbirliğinin ve kardeşliğin gelecek dönemde de devam edeceği beklentisiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yıl dönümünü samimi birlik ve ortak amaç duygusuyla yürekten kutladıklarını, Türkiye’nin Türk dünyası içinde kuvvetli bağların ve işbirliğinin geliştirilmesinde oynadığı tehlikeli sonuç rolün bilinciyle, Türk halklarını birbirine bağlayan ortak değerlere ve arzulara olan sarsılmaz bağlılıkları için Türkiye liderliğine ve Türk halkına derin şükranlarını açıkladı.”
Bunun yanı sıra bildiride Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki ilişkilerin, karşılıklı olarak egemenliklerinin, toprak bütünlüklerinin ve internasyonal alanda tanınmış sınırlarının dokunulmazlığının kabul edilmesi ve bunlara saygı duyulması temelinde normalleşmesine verilen desteğin bir kez daha teyit edilmiş olduğu açıklandı.
Bildiride, gözlemci Macaristan’ın TDT Sekretaryasında dış ilişkiler uzmanı görevlendirme kararının takdirle karşılandığı aktarıldı.
İsrail-Filistin çatışmasından ciddi kaygı duyulduğu ve sivilleri hedef alan tüm saldırıların kınandığı vurgulanan bildiride, “Taraflara sivillerin korunması için derhal ateşkes duyuru edilmesi ve Gazze Şeridi süresince derhal ve engelsiz insani yardım sağlanması çağrısında bulunulmuş oldu.” ifadeleri kullanıldı.
Bildiride, İsrail-Filistin çatışmasının sadece ilgili Birleşmiş Milletler kararları ve iki devletli çözüm temelinde barışçıl yollarla çözülebileceği ve bunu temin edecek bir güvence mekanizmasına gerekseme duyulduğu kaydedildi.
TDT bünyesinde, ortak çıkarları ilgilendiren güvenlik mevzularında yakın eş güdüm ve işbirliğinin sağlanması amacıyla müdafa sanayisi ve askeri mevzularda daha yakın ortaklaşa iş çağrısında bulunulduğu aktarılan bildiride, bunun yanı sıra Türk devletlerinin jeopolitik potansiyelini incelemek ve ortaya koymak suretiyle ortaklaşa konferanslar, toplantılar, sempozyumlar ve çalıştaylar gerçekleştirilmesinin, araştırma ve çözümleme yeteneklerinin güçlendirilmesi amacıyla eğitim programları hazırlanmasının önemine yer verildi.
Trafik denetimleri: 3 sürücü tutuklandı
Bildiride, Astana’nın 2024 Türk Dünyası Finans Merkezi ve İstanbul’un 2025 Türk Dünyası Finans Merkezi olarak duyuru edilmesinin memnuniyetle karşılandığı ifade edildi.
Ticaretin kolaylaştırılması, elektronik ticaretin yaygınlaştırılması ve Türk bölgesinde ihracat ve ithalat hacminin artırılması için somut tavsiyeler ve ortak bir fiil planı geliştirmeyi amaçlayan “Türk Devletleri Ticari İşbirliği Araştırma Merkezi”nin oluşturulmasının takdirle karşılandığı belirtilen bildiride, “Turan” Hususi Ekonomik Bölgesi (TURANSEZ) konseptinin tüm üye ülkelerce kabul edilmesinin ve Azerbaycan’ın TDT üye devletler ve gözlemciler içinde iktisat bilimi alanında bilimsel nitelikli entegrasyonu teşvik etmeye yönelik Türk Dünyası Iktisat Sözlüğü girişiminin memnuniyetle karşılandığı kaydedildi.
Bildiride Türk dünyasının ayrılmaz parçası KKTC’nin, TÜRKPA ve Türk Tecim ve Endüstri Odaları Birliği (TTSO) nezdinde gözlemci statüsü elde etmesinin ve Ekonomik İşbirliği Teşkilatının (EİT) TDT’deki gözlemci statüsünün memnuniyetle karşılandığı vurgulandı.
Ek olarak bildiride, bir sonraki TDT Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi’nin 2024 senesinde Kırgızistan’da yapılmasına karar vermiş olduğu açıklandı.