Forbes dergisi işaret etti, global yatırımcının rotası Şimal Kıbrıs’ta yatırım için döndü. Peki yabancı yatırımcı Şimal Kıbrıs emlak sektöründe nelere dikkat ediyor?
Son günlerde kurumsal üyelerimizden en sık bizlere gelen bir sual var. Sual en genel haliyle ‘yatırımcı ne istiyor?’ Birazcık daha detaya inince, şu sıralar sektörün tek umudu ‘global yatırımcı Şimal Kıbrıs’ta yatırım için emlak sektöründen ne ister?’ olarak biçim alıyor.
Eğer bir sual var ise, yanıtı güncel verilerle Kıbrıs Emlak Merkezi’nde daima olduğu benzer biçimde…
Satışsız ve umutsuz geçen koca bir senenin peşinden, kapıların açılma umudu ve başlaması beklenen satış furyasının heyecanıyla, yeni bir yazı dizisi açıyoruz.
Yatırımcının Şimal Kıbrıs’ta yatırım sürecinde dikkat etmiş olduğu, pozitif olarak etkilendiği, negatif görüp uzaklaştığı başlıklardan oluşan analizlerimin bir kısmını, siz kıymetli okurlarımızla da paylaşacağız
Gelin yanıtlayalım.
Şimal Kıbrıs emlak sektörü için hedef pazar, ülkenin tapu çeşidi benzer biçimde üçe ayrılıyor.
Pandemi Döneminde Sektörü Ayakta Tutanlar
Mahalli yatırımcı ülke içinde yaşayanlar… Hep varlardı, fakat pandemi kısıtlamaları başlayana kadar varlıklarının ne kadar yaşamsal olduğunundan, sektördeki pek fazlaca şahıs haberdar değildi. Asla abartasız, yaşamın durduğu – kapıların kapanmış olduğu dönemde Kıbrıs emlak sektörünü ufak ufak de olsa, mahalli pazar ayakta tuttu.
15 Temmuz Sonrası KKTC’ye Akan Servet
Türkiyeli yatırımcı ise bazısına gore anavatan, bazısına gore kardeş vatan Türkiye’den gelenler. Seven de var, sevmeyen de. Türkiye’den Şimal Kıbrıs’a senelerdir yatırım alışkanlığı vardı. Fakat Türkiye’nin yaşamış olduğu FETÖ imzalı 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Şimal Kıbrıs’a akan / kaçan uçsuz bucaksız servetin, emlak sektöründeki pozitif tesirini de bilmeyen yoktur. Bugün emlak ve inşaat sektöründe bu kadar fazlaca şirket var ise, birçok şahıs standart, hattta orta derece donanımıyla mevcut işini bırakıp bu işe girdiyse ve hayal edemeyeceği paralar kazandıysa, en büyük sebeplerinden biri Türkiyeli yatırımcılar.
Her Yiğidin Harcı Değil
Ve üçüncü sekmede global yatırımcılar var. Bir ihtimal herhangi bir gayrimenkul için satışı kapatması ilk iki gruba gore en kolayı onlar. Fakat yetişmesi, iletişi kurması ve süreci yönetmesi en meşakkatli olanı global yatırımcılar. Gerçek anlamda data, deneyim ve altyapı istiyor. O yüzden sektörde emlakçılık ve inşaatçılık yapanlara bakarsanız, asla iş bilmeyenler bile, ilk denemesinde mahalli alıcı ve Türkiyeli alıcıyla kolaylıkla masaya oturabilirken, global yatırımcı ile çalışanların sayısı fazlaca daha azca.
Geldikleri bölgeler benzer biçimde, alışkanlıkları da çeşitli bu üç grubun.
Senelerdir her gruba hususi biriken kullanıcı alışkanlarını çözümleme ettiğimizde, karşımıza birbirinden değişik sonuçlar çıkıyor.
Mahalli yatırımcı ile Türkiyeli yatırımcıyı sıraya koyduk, yazı dizisinin açılışını global yatırımcı ile başlatıyoruz.
Şimal Kıbrıs’ta Yatırım
Onlar ne ister diye kafa yormadan ilkin, gelin bir empati yapalım beraber.
Siz kıymetli okurlar iktisat, hakkaniyet ve demokrasi çarklarının takır takır işlediği bir ülkede yaşıyor olarak hayal edin kendinizi.
Fakat bu kurallı, bayağı ve pahalı yaşamdan sıkılmış olun bir süre sonrasında. Dünyanın X bir bölgesinde aden benzer biçimde bir bölünmüş adanın, tanınmayan kesiminde yatırım ve yaşam fırsatıyla karşılaşın günün birinde.
Sınır komşusu ülkenin, kısaca adanın öteki yarısının, bu rahat bölge için dünyaya hala ‘işgal’ yaygarası ile kulis emek vermesi yaptığını da düşünün…
Tüm bu negatif fotoğrafa karşın bu ülkede yatırım yapmanın fazlaca fazlaca hesaplı, uzun solukta oldukça kazançlı, yaşamının ise güvenli, rahat ve sıhhatli bulunduğunu koyun bir kenara…
Alacağınız gayrimenkulün bir değil, iki değil, tam üç çeşit tapusu bulunduğunu ve geçen seneler içinde birçok kişinin de kendini bilmezler tarafınca dolandırıldığını gözardı etmeyin sakın.
Kafalar karıştı değil mi? Eksiği var, fazlası yok… İşte global yatırımcı Şimal Kıbrıs’ta yatırım niyetine girince aynısını yaşıyor, hem de her defasında…
Kilit sual şu: Siz her şeye karşın bu şekilde bir ülkede yatırım için karar verdiyseniz araştırma yaparken, yatırım için proje gezerken nelere dikkat ederdiniz?
Global yatırımcı Şimal Kıbrıs emlak sektöründen ne ister?
Aslen tek tek bakarsak, fazlaca şey isteyebilir. Konum, görünüm, oturum izni, kira getirisi vs vs…
Fakat Şimal Kıbrıs’ta yatırım sürecinde ‘en temel isteği nedir’ dersek, hepsinin çatısında ‘itimat’ var. Yurt dışından gelen biri, bu güzel ülkede yatırım yapacaksa itimat arıyor, güvenmek istiyor. Gerisi tamamen detay…
Yurt haricinde gittiğiniz, gezdiğiniz ülkelerde yeni yüzlerle yaşadığınız diyalogların ve kurduğunuz dostlukların ne kadar mühim bulunduğunu düşünün. Hatta sonrasında bile ülkeleri hatırlarken, orada yaşayan iyi insanlarla ve gördüğümüz iyiliklerle andığımızı…
İşte bu yüzden, ilk girişte de bahsettiğimiz benzer biçimde global yatırım sürecini yönetecek kişilerin hakikaten ustalaşmış olması fazlaca mühim. Şu sebeple ilk iletişimi onlar kuracak. Yaklaşımları, sözleri, fikirleri karşı taraf için tahmin edemeyeceğiniz kadar mühim.
Amatör bir web sitesi yetmez
Dijital dünyada markanız var ise, varsınız
Mesela İsveç’te yada Belarus’ta yaşayan bir aile, X bir satış danışmanının sözü ve ikna kabiliyetiyle binlerce kilometrelik bir maceraya çıkacak. Asla bilmediği, tanımadığı ülkeye gelecek ve ikna olursa Şimal Kıbrıs’ta yatırım meydana getirecek. Kolay bir karar değil bu.
Süreç dijital araştırma ile başlıyor. Ilkin sizin attığınız projelere, sonrasında size bakıyor yatırımcı talibi. “Web sitemiz var şükür” diyorsanız, fazlaca güvenli olmayın. Dünyada gayrimenkul dolandırıcılığı icra eden firmaların büyük bir kısmı, kurduğu uydurma sitelerle mağdurlar yarattı. En yakın örneği Türkiye ve Kıbrıs’ta fazlaca kişiyi evsiz bırakan Temel Bulut.
O yüzden yerli yada yabancı, şuur yatırımcı, sizi sizin dışınızda görmek istiyor. Sizi okuyor, araştıracak kanalları ziyaret ediyor. Haberleri, röportajları inceliyor. Gerekirse web üstünde hakkınızda açık arıyor, yakınma arıyor… Sebep mi? İyi niyetle bir yatırım düşünürken, tanımadığı – bilmediği ve ha diyince gidemeyeceği bir ülkede mağdur olmak istemiyor.
İlk izlenim, doğru kontakt
Araştırmaları netice verdiyse, dijital ortamda da markanız imajınızı yansıttıysa ve size güvenirse bu yola çıkıyor. Size güvenirse davetinizle adaya geliyor. Ulaşınca de ilkin sizi, sonrasında firmanızı ve gezerken de talibi sanal dünyanın peşinden, somut olarak tanımak istiyor. O yüzden doğru kurulan kontakt ve iyi karşılama ikinci sırada.
Peşinden mesleki deneyim geliyor. Size sorulan sorulara verdiğiniz yanıtlar mühim. Eğer herhangi bir mevzu hakkında net bir bilginiz yoksa, yanıtınız da söz salatası tadında olur. Ve güvenli olur gelen şahıs Şimal Kıbrıs’ı tanımasa da, gövde dili okuyan biri sizi ilk birkaç dakika içinde her türlü çözümleme eder.
Pollyannacılık diye bir tabir varya lügatımızda, ona da gerek yok. Her şeyin en pozitif yanını anlatmanıza sual işareti oluşturuyor. Gerçekçi olmak da güvenin bir parçası…
Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcıları etkileyen lüks otomobiller, pahalı saatler, havalı giyim kuşama gerek yok global yatırımcı için. Siz varlıklı göstersin derken, yatırımcıyı korkutabilirsiniz. Organik olun.
Global yatırımcı firmada nelere dikkat ediyor?
Danışmanda öne çıkan detaylar bunlar, peki firmada neye bakıyor global yatırımcı?
– Dünya genelinde internette yaşanmış olan dolandırıcılık vakalarını okuya okuya, insanoğlu ilkin ‘hakikaten bu şekilde bir şirket var mı’ sorusuna cevap alıyor. Canlı destek üstünden o denli fazlaca yazan var ki bu mevzuda. Bilhassa de yabancı yatırımcının daha fazlaca tercih etmiş olduğu Esentepe ve İskele bölgesi için. O yüzden gelen yatırımcı için firmayı yerinde görmek, yerleşik düzeninde süre geçirmek artı puan.
– Bunu bilhassa yazmamız lazım. Genel anlamda yurt dışından gelenlere bakarsanız, ego oranları Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcılara gore minimumda. Bir çok süre daha mütevazi olabiliyorlar. O yüzden yabancı yatırımcı, ‘şu dağları ben yarattım’ havasında dolaşan patronlardan, patronculuk oyunlarından pek hoşlanmıyor. Organik olmak burada kazandırır.
– Satıştaki projeler, yatırımcının geliş amacı aslına bakarsan. Proje sahası, konumu, inşaatın durumu, işçilik kalitesi, araç-gereç seçimi, sahadaki personelin gelen misafire sıcak yaklaşımı dikkat edilen kriterler içinde…
Pazarlık yok, satış var
Siz bu ortamı sağladıktan sonrasında, iş geliyor seçime ve satış kapatmaya. Global pazar ile çalışan tüm kurumsal üyelerimizin en sevilmiş olduğu nokta burası. Bütçesini ve ne istediğini bilen yatırımcının, karar aşaması…
Mesela Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcı benzer biçimde kolunu kırana kadar pazarlık yok burada, genel anlamda fiyat her neyse o. Tahsilat problemi da minimumda. Şu sebeple gelen ülke vatandaşının parasına gore, rakamlar gülünç denecek kadar ucuz.
Düşünün ki 150 bin liraya lüks villa alıyor bu ülkede. Aynı ev için Kıbrıslı ve Türkiyeli yatırımcı tam bir buçuk milyon lira ödüyor. Ve o parayı kazanmak için hepsi aynı emeğe harcıyorlar, ihmal etmeyin.
O yüzden döviz geliri olan için, Şimal Kıbrıs emlaklarının fiyatı fazlaca düşünülecek bir detay değil. Siz ‘suni’ değil, gerçekçi itimat ortamını sağladıysanız büyük olasılık iş sizde.
Ek olarak banka hesabı açılışında, oturum izni ve tapu sürecinde yardım etmeniz, hızlıca internetini bağlatmanız, mobilya ve beyaz eşyaları için doğru bir adres göstermeniz de karşı tarafı fazlaca memnun edecek kolaylıklar.
Yarı yolda bırakma oranları daha düşük
Burada bir not paylaşalım. Gene karşılaştırma olacak. Bir mahalli yatırımcı yada Türkiyeli yatırımcı satın alma niyetine girdiyse, proje görmeye ulaşmadan önce birden fazlaca şirket ile iletişime geçiyor genel anlamda. Fakat bunu asla birine söylemiyor. Son aşamada hangisi en uygun fiyatı sunarsa da o tarafa geçiyor. Bu durum her defasında firmaları ve emlak danışmanlarını zora soruyor, en açık ifadeyle sinir ediyor.
Yabancı yatırımcı bu mevzuda fazlaca daha sadık. İçlerinde yanlış icra eden yok mu, ne olursa olsun var… Fakat geneli, ilk temasa geçmiş olduğu ve güvenerek yola çıkmış olduğu şirket / danışman ile aşama kaydediyor.
Global yatırımcıya hazır mısınız?
Bu bile mahalli ve Türkiye pazarı haricinde, global pazara açılmak için büyük bir avantaj. Her insanın emeği ve zamanı kıymetli.
Pandemi sürecinde birçok ülkede uygulanan kısıtlamaların yetersizliğini, halkın karantina günlerinde yaşamış olduğu bunalımı ve güvensizlik hissini düşününce, son haftalarda gelen yabancı yatırımcı sorularını görünce ümit artıyor. Forbes dergisinin global çapta ses getiren Şimal Kıbrıs’ta yatırım işareti de fazlaca büyük etken bu süreçte.
Eğer yerelde tedbirlere uyulur ve beklenen açılım geç olmadan gerçekleşirse, bir yıl süresince iş yapamayan Kıbrıs emlak ve Kıbrıs inşaat firmaları için güzel günler olacak. Markasını, ürünlerini ve ekibini en iyi şekilde hazırlayan, kazanacak…
KIBRIS EMLAK MERKEZİ
En güncel haberlere erişmek için mail listemize abone olun