Meclis Genel Kurulu toplantısı sonlandı

Genel Kurul toplantısında milletvekillerinin sorularına da cevap verildi.

Maliye Bakanı Özdemir Berova, 2022-2023 döneminde işe alınan geçici işçi ve sözleşmeli personel rakamlarını paylaştı. Berova ek olarak iç ve dış borç stoğu hakkında açıklamalarda bulunmuş oldu.

Berova

Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı’nın arkasından söz alan Maliye Bakanı Özdemir Berova kendisine sorulan soruları yanıtladı.

Limanlardaki özelleştirmenin kapsamı ve şekli mevzusunda net bir karar üretmediklerini söyleyen Berova, mevzuyu gelecek günlerde Bakanlar Kurulu’nda tartışacaklarını ve arkasından en doğru yönteme ilişkin karar üreteceklerini söylemiş oldu.

Geçen hafta Mersin Limanı’nda araştırma yaptıklarını dile getiren Berova, gümrük işlemlerinin iyi mi yapıldığını yerinde görmek istediklerini söylemiş oldu. Mersin Limanı’nın Türkiye’de ilk özelleştirilen liman bulunduğunu kaydeden Berova orada yaşanmış olan süreci not ettiklerini dile getirdi.

Orada özelleştirmeyi alan firmanın “yüklerin boşaltılması, yüklenmesi ve römorkörlerle kılavuzluk hizmetlerini” üstlendiği bir özelleştirme modeli gördüklerini dile getiren Berova, binaların yenilenmesi, temizliği ve öteki hizmetlerin de özelleştirmeyi alan şirkete ilişik bulunduğunu tespit ettiklerini belirtti.

Bütçe görüşmeleri gelecek hafta başladıktan sonrasında Para Kambiyo Dairesi ile beraber bir kurul oluşturacaklarını da dile getiren Berova, ülkeye uygun bir özelleştirme yöntemi belirleneceğini söylemiş oldu.

Mevzuyla ilgili ön raporu da paylaşacaklarını ifade eden Berova, sonraki süreçte meydana getirilen emek harcamaları da paylaşmaktan çekinmeyeceklerini şundan dolayı ehemmiyet verdikleri şeyin bu işin doğru şekilde yapılması bulunduğunu kaydetti.

Limanların ana gelir getirici kaynaklardan bulunduğunu belirten Berova, gelir azaltıcı bir yönteme gidilmemesinin de ilgili yasaya gore görevleri bulunduğunu altını çizdi.

Dün sorulan bir soruya da cevap veren Berova, 2022-2023 mali senesinde işe alınan geçici ve sözleşmeli işçilere dair sayıları sıraladı.

Berova 2022 senesinde Cumhurbaşkanlığına 8 geçici işçi, Başbakanlığa 62 geçici işçi, 7 sözleşmeli personel, Başbakan Yardımcılığı Gezim Kültür Gençlik ve Çevre Bakanlığına 13 geçici işçi, 3 sözleşmeli personel, Devlet Tiyatrolarına 1 sözleşmeli personel, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığına 8 geçici işçi, 3 sözleşmeli personel, Maliye Bakanlığına 2 geçici işçi, İçişleri Bakanlığına 2 sözleşmeli personel, Iktisat ve Enerji Bakanlığına 1 geçici işçi, 1 sözleşmeli personel, Ziraat ve Organik Kaynaklar Bakanlığına 70 sözleşmeli personel, Yataklı Tedavi Kurumlarına 4 geçici işçi, Emek verme ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığına 1 geçici işçi olmak suretiyle 2022 senesinde 100 geçici, 120 sözleşmeli personelin işe alındığını belirtti.

Berova 2023 senesinde ise Cumhurbaşkanlığına 7 geçici işçi, Başbakanlığa 95 geçici işçi, Gezim Bakanlığına 18 geçici işçi, Gençlik Dairesi’ne 3 geçici işçi, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığına 18 geçici işçi, Sıhhat Bakanlığına 1 geçici işçi, Yataklı Tedavi Kurumları Dairesi’ne 4 geçici işçi, Ziraat ve Organik Kaynaklar Bakanlığı’na 95 mevsimlik işçi, 2 sözleşmeli personel, Sıhhat Bakanlığına 32 sözleşmeli işçi, Başbakan Yardımcılığı Gezim Kültür Gençlik ve Çevre Bakanlığına 4 sözleşmeli işçi olmak suretiyle 2023 senesinde ise toplam 146 geçici işçi, 95 mevsimlik işçi, 43 sözleşmeli personel istihdamı edildiğini dile getirdi.

İşe alınanların ismen ifşasının denetim açısından bir anlam ifade etmeyeceğini söyleyen Berova, o nedenle isim vermeyeceğini sadece işçi alımlarıyla ilgili kriterlerin net bulunduğunu söyledi.

Berova, sözleşmeli personeller için fazlaca uzun seneler masterli olma şartı arandığını fakat dörtlü hükümet döneminde Halkın Partisi’nin masterli olmayan bir sözleşmeli mensubu istihdam etmek için savcılıktan yazı aldığını, bu yazıyla beraber bir alanda 5 yıl çalışmanın da o alanda data ve deneyimi oluşturduğu kriteri oluştuğunu belirtti. Berova, kendi dönemlerine meydana getirilen alımların da buna gore yapıldığını kaydetti.

Kendisine sorulan sorulara cevap vermeye devam eden Berova, 2013 senesinde CTP ile ortaklık hükümeti sürecini hatırlatarak o dönem önerilmiş olduğu ilk yasalardan birinin geçici işyar alımının önlenmesi için bulunduğunu anımsattı.

Sonrasında işçiler hakkında bir düzenleme için çalıştığını sadece karşı çıkanlar sebebiyle ilgili yasal düzenlemelerin yapılamadığını belirten Berova, eğer bu mevzuda bir yasal düzenleme getirilirse bunu destekleyeceğini altını çizdi.

Berova’nın hitabı esnasında Meclis İçtüzüğüne gore soruların iyi mi sorulacağı ve iyi mi yanıtlanacağı mevzusunda münakaşa yaşandı.

Öztürkler

UBP Milletvekili Ziya Öztürkler de “Güncel mevzular” temalı güncel konuşmasında, Filistinlilerin yaşam haklarının ellerinden alındığını dile getirerek, bir an ilkin bu sürecin bitmesi ve tüm dünyanın Filistin’in egemenlik haklarına saygı duymasını diledi.

2 milyona yakın göç edecek kişiden bahsedildiğini belirten Öztürkler, bu süreçlerin doğru şekilde yönetilmesi için lüzumlu hazırlıkların yapılması icap ettiğini söylemiş oldu.

Konuşmasına, iklim değişikliği, mevsim normalleri üstünde hava ısısı ve kuraklık sorununa işaret ederek devam eden Öztürkler, petrol, kömür ve naturel gaz benzer biçimde fosil yakıtların kısıtlanması için ihtiyaç duyulan adımların ivedilikle atılması icap ettiğini belirtti.

Bu mevzuda bireylere daha azca vasıta kullanmak, geri dönüşüm, enerji tasarrufu benzer biçimde alanlarda da büyük vazife düştüğünü kaydedeb Öztürkler, bakanlığı döneminde çöp mevzusunda attığı adımların devamının gelmesi temennisini dile getirdi.

Cezaevi binası mevzusunda önceki dönemde atılan adımlara işaret eden Öztürkler, yeni cezaevinde koğuşlarda 14 şahıs kalmış olduğu için eleştirenler olsa da eski binaya gore fazlaca daha insani koşullar bulunduğunun ortada bulunduğunu açıkladı.

Eski cezaevi restorasyonuyla ilgili süreçlerin devam etmesi icap ettiğini özetleyen Öztürkler, mahkûm sayısının 2018’de 516, 2019’de 577, 2020’de 652, 2021’de 586, 2022’de 581, 2023’de 773 olduğuna işaret ederke, ülkedeki nüfusun artmasıyla mahkûm sayısının da arttığını kaydetti.

Ülkeye girişle ilgili kontrolün artmasının ve göç merkezi kurulmasının önemine işaret eden Öztürkler, amacın internasyonal öğrencilerin ülkeye gelişini önlemek değil, ülkeye gelip de sorun yaratabilecek kişilerin gelişini önlemek bulunduğunu belirtti.

Öztürkler, 10 senelik mahkûmların uyruk bilgisine bakıldığında, yüzde 90’ının 4 ülkeden geldiğini söylemiş oldu.

En büyük probleminin düzensiz şekilde kalan kişilerin koordinasyonunu sağlamak bulunduğunu dile getiren Öztürkler, izinsiz kişilerin ülkelerine gönderilmesi için ihtiyaç duyulan adımların atılması icap ettiğini belirtti.

Nüfus noktasında mekânsal adres ve kayıt sisteminin önemine işaret eden Öztürkler bu mevzuda kendi döneminde yapmış olduğu çalışmalara değindi.

Hamzaoğlu

“Atama hükümet ve bakanlıklarda neler oluyor” başlıklı konuşma meydana getiren CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları, Karpaz’da fazlaca iyi çalmış olduğu ve bölge halkı tarafınca talep edilmiş olduğu halde işten çıkarılan bir tabip hakkında konuştu.

Hamzaoğlu konuşmasında işçi alımı mevzusunda yanlış bir yöntem izlendiğini söylemiş oldu.

Karpaz bölgesindeki yollar mevzusunda ihtiyaç duyulan düzeltmelerin yapılmasını da isteyen Hamzaoğlu, harnup alımları mevzusundaki sıkıntının giderilmediğini belirtti.

Emek verme Bakanlığında ciddi sıkıntılar yaşandığını söyleyen Hamzaoğlu, toplumsal hizmet uzmanı sayısının yetersiz bulunduğunu dile getirdi.

Berova

Maliye Bakanı Özdemir Berova söz alarak, Karpaz’da bahsi geçen doktorun İskele bölgesinde hususi bir sıhhat merkezi açtığını ve bakanlığa da dilekçe vererek bölgeden gittiğini söyledi.

Berova, Binboğa’da yarın harnup alımlara başlanacağını dile getirdi.

Özdenefe

CTP Milletvekili Erdem Özdenefe de “Girne Antik Liman Restorasyon Kaosu” başlıklı konuşmasında, Girnelilerin, bölge halkının, esnafın, yatçıların ve mal sahiplerinin ciddi hastalık yaşadığını dile getirerek, mevzunun Bakanlar Kuruluna taşınmasını istedi.

Hak etmiş olduğu ciddiyet ve hassasiyetin verilmediği Girne Antik Limanı’nın ülkenin vitrini konumunda bulunduğunu söyleyen Özdenefe, zamanı ve kültürel bellek anlamında fazlaca mühim bir yeri olan bu limanın ne yalnız Girnelilerin, ne de yalnız Gezim Bakanlığının mevzusu bulunduğunu belirtti.

Girne Limanı mevzusunda yürütülen sürece de değinen Özdenefe, 20 milyon TL ile çıkılan yolda ne tutarın o denli kaldığını, ne restorasyonun söz verildiği benzer biçimde Mayıs 2023’te bittiğine işaret etti.

Gelinen süreçte esnaf, yatçılar ve mal sahiplerinin de birbirlerine düşürüldüğünü söyleyen Özdenefe, mevzunun fazlaca daha kaotik bir noktada bulunduğunu belirtti.

Özdenefe, “İnsanları yer döşemesiyle ilgili bile birbirine düşürdünüz.. Dünya genelinde kıymeti olan bir kültürel mirası har vurup harman savurmaya hakkımız yoktur” dedi.

Girnelinin bir senedir mağdur bulunduğunu söyleyen Özdenefe, yolun geçmiş olduğu yerle ilgili sorunlara da işaret ederek, yapılması gerekenin ne olup olmadığının başka bir münakaşa mevzusu bulunduğunu sadece bu çalışmaların lüzumlu kaide ve yasalara gore yürütülmesi icap ettiğini altını çizdi. Özdenefe bütçe görüşmelerinde de bunun takibini yapacaklarını belirtti.

Genel kurul yazılı ve sözlü sorularla devam ett. CTP Milletvekili Devrim Barçın’ın borç stoğuna ilişkin sorusunu yanıtlamak suretiyle konuşma meydana getiren Maliye Bakanı Özdemir Berova, Kamu Borç Yönetim Raporu’nun yasa gereği Merkezi Borç Komitesi toplanarak hazırlandığını ve bütçe komitesine sunulacağını dile getirdi.

Berova, sordurulmuş olduğu probleminin arkasında yatan gayenin ne işe yaradığını anlayamadığını Barçın’ın toplumsal medyada mevzuya ilişkin yapmış olduğu yayınlara da anlam veremediğini belirtti.

Özdemir Berova, Haziran 2023 itibariyle iç borç stokunun “milyon TL bazında” 20 milyar 754 milyon TL, dış borç stokunun 106 milyar 408 milyon TL, toplam borç stokunun 127 milyar 163 milyon TL bulunduğunu deklare etti.

Bu borçlanmaların, KKTC’nin kurulduğu günden bu yana vazife yapmış tüm hükümetler tarafınca alınan krediler ve buna bağlı olarak 2000’li yılların başlangıcında çeşitli şirketlerin devlet kefalet senedi benzer biçimde taahhütlerinin yerine getirilmemesinden oluştuğunu söyleyen Berova, borçların, CTP dönemleri de dahil olmak suretiyle “buzdolabına konduğunu” kaydetti.

Dış borç kaleminin de Türkiye’den alınan krediler bulunduğunu belirten Berova, “Şimdiye kadar hiçbir geri ödeme talebinde bulunulmadı. Bağışlama yardımları bu sayılara dahil değil” dedi.

Barçın

CTP Milletvekili Devrim Barçın ise mevzu acil olduğundan sorusunun yanıtını almak için bütçe görüşmelerini beklemek zorunda olmamaları icap ettiğini belirtti.

Barçın, yasalara gore devletin borç stokunun GSYH’nin yüzde 60’ını geçmemesi icap ettiğini sadece mevcut durumun bu kurala uymadığını söylemiş oldu.

Devrim Barçın, bütçe açığı olacak şekilde bütçe sunulmasının kamu denetim ve mali denetim yasasına da aykırı bulunduğunu belirtti.

Yerinden cevap veren Berova da seneler içinde uygulamayı iyileştirmeyi hedeflediklerini belirtti.

Soruların arkasından bugünkü görüşmeler tamamlandı. Cumhuriyet Meclisi’nin bir sonraki oturumu, “yasama” ve “denetim” görevleri beraber olacak şekilde 13 Kasım 2023 Pazartesi günü saat 10.00’da yapılacak.