Yabancı öğrencilere ‘destek programı’

Talim ve Terbiye Dairesi Müdür Salih Sarpten, Anadili Türkçe Olmayan Öğrencilere Destek Programı’nın fazlaca kültürlü eğitim anlayışını da dikkate alan bir yaklaşımla, Türkçeye olan gereksinimlerini gidermeye yönelik bir destek programı durumunda bulunduğunu açıkladı.

Sarpten, Destek Programı’nın 7- 12 yaş ve 13- 16 yaş olmak suretiyle iki ayrı kapsamda ilerleyeceğini, “Türkçeyi ‘asla bilmeyen’, ‘orta düzeyde bilen’ ve ‘azca düzeyde bilen’ şeklinde üç dereceli olacağını aktardı

Didem MENTEŞ

Ulusal Eğitim ve Kültür Bakanlığı, ilköğretim ve ortaöğretim kademesindeki tüm okullarda anadili Türkçe olmayan yabancı uyruklu öğrencilere yönelik destek programını hayata geçirmeye hazırlanıyor.

Yabancı uyruklu öğrencilerin kontakt becerileri yanında toplumsal ve kültürel yönden de etken olmalarına yönelik Talim ve Terbiye Dairesi Müdürlüğü’nce hazırlanan destek programının yeni yılda uygulamaya konulması hedefleniyor.

Anadili Türkçe Olmayan Yabancı Uyruklu Öğrencilere Destek Programı Komisyonu oluşturularak hazırlanan program çalışmasıyla ilgili Talim ve Terbiye Dairesi Müdür Salih Sarpten, YENİDÜZEN’e data verdi.

Programın fazlaca kültürlü eğitim anlayışını da dikkate alan bir yaklaşımla, bilhassa öğrencilerin i Türkçeye olan gereksinimlerini gidermeye yönelik bir destek programı durumunda ve kültürel ve toplumsal yönden de desteklenmelerine yönelik olacağını deklare etti.

Sarpten: “Yabancı öğrencilerin kontakt, toplumsal ve kültürel sıkıntılar çekmiş olduğu gözlemlendi”

Salih Sarpten, Eğitim Bakanlığı bünyesinde Talim ve Terbiye Dairesi Müdürlüğü altında oluşturulan komisyonun başkanlığını yürüttüğünü, programın bilimsel nitelikli başkanlığını da Doç Dr. Ahmet Güneyli’nin üstlendiğini dile getirdi.

Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim ve ortaöğretim kademesindeki tüm okullarda ana dili Türkçe olmayan tüm öğrencilerin giderek arttığını, bu öğrencilerin başta kontakt olmak suretiyle toplumsal ve kültürel anlamda da sıkıntılar çektiğini gözlemlediklerini söylemiş oldu. Bu mevzuda Bakanlığa ulaşan nitelikli veriler bulunduğunu belirten Sarpten, Eğitim Bakanı Cemal Özyiğit’in direktifiyle bu verilerden yola çıkarak öğretim yılının başlangıcında bir destek programı çalışmasının başlatıldığını aktardı.

“Programı durağan bir anlayışla değil devamlı gelişen bir anlayışla hazırlıyoruz”

Anadili Türkçe Olmayan Öğrencilere Destek Programı’nın fazlaca kültürlü eğitim anlayışını da dikkate alan bir yaklaşımla, bilhassa kontakt becerilerini kısaca Türkçeye olan gereksinimlerini gidermeye yönelik bir destek programı durumunda bulunduğunu açıkladı. “Programı durağan bir anlayışla değil devamlı gelişen bir anlayışla hazırlıyoruz” diyen Sarpten, öğrencilerin kültürel ve toplumsal yönden de desteklenmesine yönelik bir ekip içeriklerin de programda yer alacağını belirtti.

Salih Sarpten, “öğrenciler yabancı uyrukludurlar ve değişik kültürlerden buraya geldiler. Öğrencilerin hem kendi ülkemizdeki toplumsal yaşam ve değerlerle buluşmasını hem de kendi kültürlerini korumalarını istiyoruz. İlköğretim ve ortaöğretimdeki okullarımızda nitelikli bir sosyalleşme yaşamalarını öngörüyoruz” dedi.

“Program üç dereceli kapsamda olacak”

Anadili Türkçe Olmayan Öğrencilere Destek Programı’nın 7- 12 yaş ve 13- 16 yaş olmak suretiyle iki ayrı kapsamda ilerleyeceğini aktaran Sarpten, “Türkçeyi ‘asla bilmeyen’, ‘orta düzeyde bilen’ ve ‘azca düzeyde bilen’ şeklinde üç dereceli bir kapsam bulunduğunu açıkladı.

Sarpten, “Türkçe bilmeyen yabancı uyruklu tüm evlatların bu programa iştirak etmesi taraftarıyız. Fakat bu tanımlamanın içinde olmasa bile bu programa ihtiyacı bulunduğunu hisseden tüm evlatların katılabilmesine yönelik de bir yönerge hazırlığı içerisindeyiz” dedi.

Program hazırlığının son aşamalarına gelindiğini söyleyen Sarpten, yeni yılla beraber ülke genelindeki tüm okullarda programı uygulama planları bulunduğunu dile getirdi.

“Yabancı öğrenciler çeşitlendi”

Sarpten, Türkçe bilmeyen yabancı uyruklu öğrencilerin geçmiş yıllardaki niceliksel sayılarında genel anlamda % 5 civarında bulunduğunu, nüfus artışının yaşandığı lokal bölgelerde ise % 15 civarında sayıları bulunduğunun görüldüğünü aktardı. Sarpten, geçmiş yıllarda belirli ülkelerden gelen öğrenciler bulunduğunu sadece bu yıl meydana getirilen çalışmada bu öğrencilerin çeşitlendiğini ve sayılarının da artığını tespit ettiklerini belirtti. Salih Sarpten, “İlköğretim Dairesi, Orta Öğretim Dairesi ve Mesleki Teknik Dairesi müdürlüklerimiz, okul müdürleriyle iletişime geçerek her okulda kendi bünyesine bulunan yabancı uyruklu öğrencilerin sayılarını ve bu öğrencilerin hangi ülkelerden olduklarına dair detayları alarak bir veri havuzu oluşturduk. Biz bir tek buna bağlı olarak değil bundan önceki Şura kararlarında ve Eğitim Bakanı Cemal Özyiğit’in eğitimin ‘fazlaca kültürlü’ eğitim yaklaşımının hakim olması şeklinde anlayışları etkin kılma mevzusunda da bizi bu tür programları öne çıkarmamız sağlamış oldu” dedi.

Destek Programı iyi mi uygulanacak?

Sarpten, Destek Programı’nın ne şekilde yürütüleceğini de aktardı: “Program okul faaliyeti haricinde öğretmenlerin vazife almasını ve bu öğretmenlerin görevlerinin de karşılanmasını gerektiren bir yapıyla oluşturulacak. Uygulamanın belli okullarda yada belli bölgelerde konuşlanabileceğini öngörüyoruz. Eş zamanlı program ile beraber bu emek harcamayı da yürütüyoruz. Nerelerde hangi kursların hangi yaş kurslarının açılacağı belirlenecek. Bu kurslara yabancı öğrencilerin iştirak etmesi teşvik edilecek. Mecburi tutulması da söz mevzusu olacak. Tamamen ölçme değerlendirme uygulamalarıyla beraber hareket edilecek. Her yaş grubunda 3 kategoride kursumuz varken, bir kursu tamamlayıp onun ölçme değerlendirme sınavına girip, yeterliliği bulunduğunu belgelediği süre bir üst kursa girebilecek. Yada mevcut durumda onları bir imtihan yapacağız ve ona nazaran gereksinimleri doğrultusunda şekillendirmeye çalışacağız. Şuanda programda bu küçüklere kazandırmamız istediğimiz kazanımları ve davranışların neler olduğuna yönelik müfredat hazırlanıyor hem de hem de eğitim materyali hazırlanıyor. Takdir edersiniz ki ana dili Türkçe olmayan bir evladı Türkçe öğretmenin, ana dili Türkçe olan bir çocuğa Türkçe öğretmenin bambaşka bir disiplin bulunduğunu ve bunun için de hakkaten nitelikli bir program yazmanın bilinciyle hareket ediyoruz. Şuandaki yapı kontakt becerilerini kullanma üzerineyken bu devamlı olacak. Önümüzdeki öğretim yılına bunun toplumsal ve kültürel becerileri ve gereksinimleri da dahil edilecek şeklinde bir planımız var. Mesela bu evlatların oyunlara katılmasını, kantinden alışveriş yaparken kendi kültürüne ilişkin bir ekip dokular bulmasını da istiyoruz ya da toplumsal aktivitelere katılırken bir ekip kültürel davranışlardan haberdar olmalarını da istiyoruz. Aynı şekilde kendi kültürünü de bir zenginlik olarak öteki dostlarıyla paylaşmasını istiyoruz. Dolayısıyla tüm bunların yaşam bulacağı bir toplumsal ve kültürel destek programında bahsediyorum.”

“Programa fazlaca ehemmiyet veriyoruz”

Şuanda ne kadar yabancı talebe sayısı bulunduğunun hemen hemen netleşmediğini, ilerleyen günlerde belli olacağını belirten Sarpten, “rakamdan fazlaca mühim olanın bu evlatların eğitim alamamaları, öğretmenleriyle, dostlarıyla ve okul idaresiyle sıfır iletişimde olmaları sebebiyle bunlara destek sağlamamızın kaçınılmaz olmasıdır” dedi. 

Bu programa fazlaca ehemmiyet verdiklerini aktaran Sarpten, “bu programa hakkaten fazlaca ihtiyacamız vardı. Fazlaca uzun süre konuşuldu fakat adım atılmamıştı. Biz ilk adımı attık arkasının da geleceğini düşünüyoruz”