EİT Genel Sekreteri Hüsrev Naziri, Taşkent’teki Internasyonal İş ve Kurultay Merkezi’nde meydana getirilen zirvenin peşinden düzenlemiş olduğu basın toplantısında, Özbekistan’ın başkanlığı döneminde teşkilatın tüm öncelikli alanlar ve sektörlerde bölgesel işbirliğinin geliştirilmesine yönelik mühim emek harcamalar yapıldığını kaydetti.
Bu zamanda Kırgızistan-Özbekistan-Türkmenistan-İran ve Tacikistan-Özbekistan-Türkmenistan-İran-Türkiye koridorları olmak suretiyle iki mühim yeni koridorun kurulması için hazırlıklara başlandığını ve bu güzergahların bölgesel ulaşıma mühim katkı sağlayacağını belirten Naziri, geçen yıl, Afganistan, Azerbaycan ve 5 Orta Asya ülkesinin katılımıyla EİT’nin genişlemesinin 30. yılının kutlandığını anımsattı.
Naziri, geçen bu zamanda teşkilatın mühim bir bölgesel forum ve bölgesel ortaklık için mühim bir ortaklık formatı bulunduğunu kanıtladığını vurgulayarak, tehlikeli sonuç küresel ve bölgesel gelişmelerin yaşandığı günümüzde 16. EİT Zirvesi’nin, sürdürülebilir kalkınma ve bölgenin gelişmesine yönelik ortak kararlılıklarını ortaya koyduğunu ve yeni hedefler belirlediğini belirtti.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in ev sahipliğinde meydana getirilen EİT Zirvesine Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Raisi, Pakistan’ın geçici Başbakanı Anvarul Hak Kakar, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov ve Kazakistan Başbakanı Alihan İsmailov katıldı.
EİT’in resmi sitesinde yer edinen açıklamaya bakılırsa, zirvede üye ülkeler arasındaki tecim, iktisat, yatırım, ulaştırma ve transit alanlarındaki işbirliğinin daha da geliştirilmesiyle ilgili meselelerin yanı sıra teşkilatın faaliyetlerinin daha da geliştirilmesiyle ilgili mevzular ele alındı.
Liderler, zirve kapsamında ek olarak ikili görüşmelerde bulunmuş oldu.
Zirvede liderler, bölgesel tecim, ulaştırma, enerji, gezim, ziraat sektörleri ve öteki alanlarda işbirliklerinin durumu ve perspektiflerine ilişkin düşünce alış verişinde bulunurken, üye ülkelerin karşılıklı olarak daha anlayışlı ve duyarlı olmalarının önemini altını çizdi.
Hafta başı sağanak planlanıyor
EİT bölgesinde ortak ve sürdürülebilir ilerleme ve kalkınmanın sağlanmasına yönelik sektörel girişimlerin önemine dikkat çeken liderler, bu bağlamda Özbekistan’ın “bölgesel ekonomik entegrasyon sürecini hızlandırmaya yönelik EİT bünyesinde Internasyonal Endüstri Fuarı düzenlenmesi ve ilk fuarın 2024 senesinde Özbekistan’da yapılması”na ilişkin teklifini kabul etti.
Liderler, ek olarak mevcut jeopolitik zorlukların toplu olarak ele alınabilmesi için internasyonal arenada daha çok ortaklık ve ortak tutum sergilenmesinin önemini vurgulayarak, teşkilatın internasyonal düzeydeki öneminin ve nüfuzunun arttırılmasının önemine dikkati çekti.
Zirvede ek olarak Afganistan’daki mevcut durum da tartışılarak, Afgan halkının ciddi sosyoekonomik sorunlarının çözümü için insani yardımın artırılması yönünde çağrıda bulunan liderler, Filistin’de artan gerilimi ve Gazze’de kötüleşen insani koşullarla ilgili internasyonal toplumun daha ciddi ve verimli bir tepki vermesi icap ettiğini dile getirdi.
Görüşmede liderler, bir sonraki zirvenin 2025’te Azerbaycan’da yapılması mevzusunda mutabık kaldı.